Türkiye’de ve dünyada obezite oranları alarm verici boyutlara ulaştı. Uzmanlar, hareketsiz yaşam tarzı ve sağlıksız beslenmenin obeziteye yol açtığına dikkat çekerken Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) obezite 21. yüzyılın en büyük halk sağlığı sorunlarından olduğunu açıkladı. Yapılan araştırmalara göre ise kadınlarda görülen 8 hastalığa da obezite olduğu tespit edildi.
Obezite Nedir?
Obezite, vücutta yağ oranının anormal derecede artması ile ortaya çıkan ciddi bir sağlık sorunudur. Erkeklerde ağırlığın yüzde 15-18’ini, kadınlarda ise yüzde 20-25’ini yağ dokusu oluşturmaktadır. Erkeklerde bu oran yüzde 25’i, kadınlarda yüzde 35’i geçerse, durum obeziteye işaret etmektedir. Günümüzde, özellikle kadınlarda obezite oranlarındaki artış ve bunun yol açtığı hastalıklar giderek büyük bir endişe kaynağı olmaktadır. Bu durumun nedenleri arasında hormonal farklılıklar, gebelik, menopoz gibi yaşam evrelerindeki değişimler ve sosyal faktörler yer almaktadır. Memorial Ankara Hastanesi Genel Cerrahi/ Obezite ve Metabolik Cerrahi Bölümü’nden Prof. Dr. Namık Özkan, Avrupa Obezite Günü öncesi, obezitenin kadınlarda yol açtığı hastalıklarla ilgili bilgi vererek, obeziteden korunmanın yolları hakkında önerilerde bulundu.
TÜRKİYE’DE OBEZİTE YAYGINLAŞIYOR
Günümüzde dünya nüfusunun yaklaşık 1,19 milyarının kilolu, yaklaşık 800 milyonunun da obez olduğu bilinmektedir. Ülkemizde ise yaklaşık 20 milyon kişi obezite ile mücadele etmektedir. World Obesity Atlas 2024 raporuna göre, Türkiye’de her üç kişiden biri fazla kilolu her üç kişiden biri de obez grubundadır Obezite oluşumuna; çevresel etmenler, aşırı ve yanlış beslenme alışkanlıkları, yetersiz fiziksel aktivite, yaş ve cinsiyet, eğitim durumu, sosyokültürel çevre, stres ve bazı psikolojik hastalıklar, endokrin ve metabolik hastalıklar, bazı ilaçlar, sigara ve alkol kullanımı, çok sık aralıklarla doğum yapma ve hareketsiz yaşam sebep olmaktadır.
KADINLARDA OBEZİTENİN NEDENLERİ
Obezite kadınlarda erkeklere göre daha fazla kendini göstermektedir. Çalışma hayatı, yaşam tarzı ve şehirleşme obezite için risk teşkil etmektedir. Hareketsizlik ve yiyeceklerdeki rafinasyonunun artması ve şeker içeriğinin çoğalması da obezitenin görülmesinde büyük bir rol oynamaktadır. Alınan enerji harcanan enerjiden fazla olunca obezitenin gelişmesi kaçınılmaz hale gelmektedir. Kadınlarda obezite sebepleri; hormonal farklılıklar, gebelik, menopoz gibi yaşam evrelerindeki değişimler ve sosyal faktörler olabilmekte ve bu hastalık birçok ciddi sağlık sorununa zemin hazırlamaktadır.
1. Polikistik Over Sendromu (PCOS)
Obezite, kadınlarda hormon dengesizliğine neden olarak PCOS riskini artırır. Düzensiz adet döngüsü, tüylenme ve kısırlık gibi sorunlar obezite ile daha da şiddetlenebilir.
2. Tip 2 Diyabet
Aşırı kilo, insülin direncini artırarak tip 2 diyabet gelişimini hızlandırır. Kadınlarda diyabet, özellikle gebelik dönemlerinde hem anne hem bebek için ciddi riskler oluşturabilir.
3. Kalp ve Damar Hastalıkları
Obezite, kolesterol dengesini bozarak ve tansiyonu yükselterek kalp krizi ve inme gibi ciddi rahatsızlıklara neden olabilir. Kadınlarda kalp hastalıklarının belirtileri bazen göz ardı edilse de, risk oldukça yüksektir.
4. Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon)
Fazla kilo, kalbin daha fazla çalışmasına neden olur ve bu da kan basıncını yükseltir. Kadınlarda yüksek tansiyon, böbrek ve göz sağlığını da tehdit eder.
5. Uyku Apnesi
Obez kadınlarda, özellikle boyun çevresinde biriken yağ dokusu solunum yollarını daraltarak uyku apnesine yol açabilir. Bu durum gece boyunca oksijen alımını engelleyerek yaşam kalitesini düşürür.
6. Depresyon ve Anksiyete
Fiziksel görünümdeki değişiklikler, sosyal izolasyon ve hormonal dengesizlikler, obez kadınlarda psikolojik sorunlara davetiye çıkarabilir. Depresyon ve kaygı bozuklukları obez bireylerde daha sık görülmektedir.
7. Kısırlık (İnfertilite)
Obezite, yumurtlamayı etkileyerek doğurganlık oranını düşürür. Ayrıca tüp bebek gibi yardımcı üreme tedavilerinin başarısını da olumsuz yönde etkileyebilir.
8. Bazı Kanser Türleri
Araştırmalar, obez kadınlarda rahim, meme ve yumurtalık kanseri riskinin daha yüksek olduğunu göstermektedir. Yağ dokusunda artış, östrojen hormonunun fazla salgılanmasına ve dolayısıyla hücre mutasyonlarına yol açabilir.
OBEZİTEYLE NASIL BAŞA ÇIKILIR
Uzmanlar obeziteyle mücadele yöntemlerini şu şekilde sıraladı; Sağlıklı beslenmeye özen göstermek, Meyve, sebze, tam tahıllar ve yağsız protein kaynaklarına ağırlık vermek. İşlenmiş gıdalar, fast food, şekerli içecekler ve aşırı yağlı/tuzlu yiyeceklerden uzak durmak veya tüketimini sınırlamak, porsiyon kontrolüne dikkat etmek Yemekleri yavaş yemek ve iyice çiğnemek. Yeterli miktarda su tüketmek. Fiziksel aktiviteyi artırmak. Düzenli olarak egzersiz yapmak (haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta veya 75 dakika yüksek yoğunlukta aerobik egzersiz önerilmektedir) Günlük yaşamda hareketliliği artırmak (asansör yerine merdiven kullanmak, kısa mesafeleri yürümek gibi) Yeterli ve kaliteli uyumak.
HABER MERKEZİ
