ANTALYA'NIN TARİHİ DEĞERİ SAAT KULESİ'NE DÜNDEN BUGÜNE NE OLDU?

Turizm başkenti Antalya’nın ilgi çekici tarihi yapılarından biri olan Saat Kulesi, yerli yabancı çok sayıda vatandaşın uğrak noktalarından biri olan Cumhuriyet Caddesi’nde Kalekapısı Mevkii’nde yer alıyor. Osmanlı İmparatorluğu Dönemi’ne dayanan geçmişi ile tarih kokan bu yapı yıllar içerisinde orijinal saatinin çalındığı iddiası ile sık sık gündemdeki yerini aldı. Peki tarihi saat kulesine yıllar içinde ne oldu? Detaylar haberimizde..

HABER: SİBEL YEŞİL Antalya'nın simgelerinden tarihi Saat Kulesi’nin orijinal saatinin 1945 yılında çalındığı iddiası gündemdeki yerini korurken bölgede 2021 yılında başlayan restorasyon çalışmaları sırasında yıllar önce çalınan saatin ikizinin İstanbul’da ismi açıklanmayan bir koleksiyonerde bulunduğu ve sponsorluk yöntemiyle satın alınarak Antalya’ya getirileceği bildirilmişti. Restorasyon çalışmalarının sona erdiği 2024 yılında İstanbuldan Antalya’ya getirilen ve yıllar evvel çalınan orijinal saatin ikizi olduğu söylenilen mekanizma, uzun uğraşlar sonucunda Saat Kulesi’ndeki yerini aldı. Ancak, uzun süre gündemden düşmeyen tarihi yapıdaki gelişme bununla sınırlı kalmadı. Restorasyon çalışmaları sırasında Saat Kulesi’nin 1990’lı yıllarına ait bir fotoğrafta kulede dalgalanan Türk bayrağını gören Antalya Valisi Hulusi Şahin’in kuleye Türk bayrağı asılmasına dair talimat vermesi yeni bir tartışmanın zeminini hazırladı. Yapıda inceleme başlatan Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü uzmanları, Türk bayrağının bağlı olduğu gönderin, saat kulesinin yapısına hasar vereceğine dair rapor hazırladı. ÇALINAN SAATİN İKİZİ İSTANBUL’DA BULUNDU Antalya'da Tarihi Kaleiçi'nin girişi Kalekapısı bölgesinde yer alan, Roma, Selçuklu, Osmanlı ve Cumhuriyet tarihinin izlerini taşıyan Saat Kulesi, yıllar içinde farklı tartışmalara konu oldu. Kentin sembol yapılarından biri olan Saat Kulesi’nin 1901 yılında Sadrazam Küçük Sait Paşa’nın, II. Abdülhamit'in tahta çıkışının 25. yılı anısına inşa ettirdiği rivayet ediliyor. Restorasyon çalışmaları esnasında, İstanbul’da 100 yıllık olduğu değerlendirilen ve çalınan saatin ikizi olduğu söylenen mekanizmanın Antalya’ya getirilerek Saat Kulesi’ne montajlanacağı bildirilmişti. Konuya dair açıklama yapan Antalya Valiliği Kültür Varlıkları Birim Müdürü Cemil Karabayram, “Birileri zamanı durdurmuştu, yeniden akmaya devam edecek” ifadelerine yer verdi.  Saat Kulesi’nin restorasyon çalışmaları esnasında 22 metre yüksekliğindeki kulenin dört bir tarafındaki saatlerin orijinal olmadığı ve 1985 yılında çalınmış olabileceği öne sürülmüştü. Çalınan saatin yerine yıllar içinde takılan saatlerin ise plastik olduğu ve bu saatleri tutturmak için kullanılan demir çerçevelerin de seneler içerisinde ağırlıklarıyla tarihi taşlara zarar verdiği belirlendi. Restorasyon çalışmaları devam ederken kule için yeni bir saat mekanizması, İstanbul'da ismi açıklanmayan bir koleksiyonerden sponsorluk yöntemiyle satın alındı. 100 yıllık olduğu düşünülen ve çalınan saatin ikizi olan mekanizma, Türkiye'de kule saat tamiri konusunda yetkin isim olan Recep Gürgen’in uzun süren çalışmaları sonunda toparlandı. 2024 yılının Şubat ayında alandaki restorasyon çalışmalarının sonuna gelinmesiyle birlikte hazırlanan mekanizma ve kadranlar Antalya'ya getirilerek, Recep Gürgen öncülüğünde saat kulesine montajlandı. YILLARDIR ÇALIŞMAYAN ‘ÇAN’ FAALİYETE GEÇTİ Montaj işlemlerinin tamamlanmasının ardından kulenin en tepesinde bulunan ve yıllardır çalışmayan çan da faaliyete geçti. Kulede gerçekleştirilen çalışmalar hakkında açıklamalarda bulunan Antalya Valiliği Kültür Varlıkları Birim Sorumlusu ve Koruma Restorasyon Uzmanı Cemil Karabayram, yıllar önce çalındığı söylenen saatin ikizinin saat kulesinin dört bir yanında zamanı göstereceğini belirtmişti. 40 yıl sonra gonk sesinin tekrar duyulacağına vurgu yapan Cemil Karabayram, “Saat mekanizmasının orijinali 1985 yılında bu alandan götürülmüş. Osmanlıca kadranlar kullanıldı. İlk dönemdeki yazı tipiyle aynı şekilde oldu" diyerek sözlerine son vermişti. VALİ ŞAHİN’DEN “TÜRK BAYRAĞI ASILSIN” TALİMATI Tarihi Saat Kulesi ile ilgili bir diğer gelişme ise restorasyon çalışmalarının tamamlanmasının ardından 2024 Şubat ayında orijinal olmayan saat mekanizmasının yerine aslına uygun olarak hazırlanan saatin yerleştirildiği sırada, kulenin 1990’lı yıllarda çekilen fotoğrafında kulede dalgalanan Türk bayrağını gören Antalya Valisi Hulusi Şahin’in Saat Kulesi’ne Türk bayrağı asılması talimatını vermesi ile yaşandı. Yapıda incelemelerde bulunan Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü uzmanları, Türk bayrağının bağlı olduğu gönderin, saat kulesinin yapısına ve taş, sıva gibi yapı elemanlarına hasar vereceğine dair rapor hazırladı. Vali Hulusi Şahin’in Saat Kulesi’ne Türk bayrağının eski yerine konumlandırılması şeklinde talimat vermesinin ardından çalışmalara başladıklarını ifade eden Antalya Valiliği Kültür Varlıkları Birim Müdürü Cemil Karabayram, “Bayrağımızın 1990’li yıllarda kulemizde dalgalandığı yere konumlandırma işlemi yapıldı” ifadelerine yer vermişti. Karabayram, gönder ve Türk bayrağının konumlandırma işleminin tamamlanmasının ardından Koruma Bölge Kurulu ile iletişime geçildiğini ve Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nün yazışma esnasında tarihi yapının zarar göreceğine yönelik bir yazı hazırladığını bildirdi. “O BAYRAĞI ORAYA DİKECEKSİNİZ VE ORADA DALGALANACAK” Karabayram, Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nden gelen yazıda; yapının zarar göreceği, tas düşme tehlikesinin olabileceği, derzlerde sıkıntı oluşabileceği gibi muhtemel sorunların yer aldığını ve bu yazının Koruma Bölge Kurulu’na iletildiğini belirterek şu ifadelere yer vermişti: “Konuyu hemen bölge kuruluna incelettik ve konuyu irdelemeye basladık. Koruma Bölge Kurulu toplantısında Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nün temsilcisi karara itiraz etti. Derzlerin sıkıntı görebileceği, taşların aşağıya düşebileceği, bayrak direğinin yapıya zarar vereceği, başka bir yere konumlanması gerektiğinden ve rüzgar eğilimini anlattı. Bu söz konusu tereddütleri bildiğimizden, borunun içerisinden çelik halat sistemi gererek, o çelik halat sisteminden de ileride olabilecek rüzgara karşı gerekli önlemleri aldığımızı aktardık. Valimize bu konu iletildiği zaman, ‘O bayrağı oraya dikeceksiniz ve orada dalgalanacak’ diye konuştu.” SAAT KULESİ’NE SON NOKTA KOYULDU Turizm kenti Antalya’nın tarihi yapılarından biri olan Saat Kulesi’nde 2021 yılında restorasyon çalışmaları ile başlayan gelişmelere 2024 yılında çalışmaların sona ermesiyle birlikte nokta koyuldu. Çalışmalar sonunda orijinal saatin 1945 yılında çalındığı ve yıllar içerisinde takılan plastik saatlerin yerine orijinalinin ikizi olduğu söylenen 100 yıllık olduğu düşünülen yeni saat takıldı. Öte yandan kulede geçmiş dönemlerde asılı olduğu gibi şimdi de asılı olması gerektiği Antalya Valisi Hulusi Şahin tarafından söylenen ve talimatı doğrultusunda kuleye konumlandırılan Türk bayrağı dalgalanmaya devam ediyor.