Unutkanlık yaşayanlar; inme geçirmiş olabilirsiniz
Memorial Antalya Hastanesi Nöroloji Bölümü’nden Uzm. Dr. Elif Sarıönder Gencer, inme nedenleri ve sonuçları hakkında açıklamalarda bulundu.
İnme, sakatlık ve ölüm nedeni
Uzm. Dr. Elif Sarıönder Gencer, Türkiye ve dünyada ciddi bir sağlık sorunu olan inmenin, beyin dokusunun belli nedenlerle beslenememesine bağlı ortaya çıkan ciddi bir sakatlık ve ölüm nedeni olduğunu belirtti. Gencer, “İnme, tüm dünyada ve ülkemizde birinci sırada gelen sakatlık, ikinci sırada ölüm nedenidir. Beyin damarlarında geçici tıkanıklığa neden olan birçok durum inmeye neden olabilir. Örneğin, şah damarı daralmaları, kalpten pıhtı atmasıyla oluşabilir, küçük damarlardaki tıkanıklarla oluşabilir. Şeker, tansiyon hastalarında, sigara içenlerde bu tür damar tıkanıklıkları sık görülebilir. İnme, orta ve ileri yaş damar sertliği olan hastaların tamamında görülebiliyor. Damar sertliği deyince kalp damar hastalıkları akla geliyor ama kalp damar hastalığı yapan hastalıkların hemen hemen tamamı beyin damar tıkanıklıklarına neden olabiliyor. Yani sigara kullanımı, kontrolsüz tansiyon, kontrolsüz şeker hastalığı, yüksek kolestrol, obezite, sağlıksız yaşam, genetik yatkınlıklar beyin tıkanıklığına ve inmeye neden olabilir” şeklinde konuştu.
“Unutkanlığın en sık nedeni Alzheimer, ikinci en sık nedeni ise inme”
İnmenin aynı zamanda unutkanlığa da yol açabileceğinin altını çizen Uzm. Dr. Elif Sarıönder Gencer, inme geçiren hastaların yüzde 70’inin Alzheimer benzeri unutkanlıkla mücadele ettiğini belirtti. Gencer, şöyle devam etti: “İnme, ani ortaya çıkan kol ya da bacak güçsüzlüğü, konuşma bozukluğu, bilinç değişikliği ama aynı zamanda ani dengesizlik, tek taraflı görme kaybına neden olabilir. Akla gelmeyen belirtilerinden bir tanesi, unutkanlık. İnme, unutkanlığa da neden olabilir. Alzheimer unutkanlığın en sık nedeni, ikinci en sık nedeni ise inme. Beyin damar tıkanıklıkları yapısına, şekline ve çokluğuna göre inmeye neden olabiliyor, inme geçiren hastaların yüzde 70’i inme geçirdikten sonra ki dönemde belli derecelerde Alzheimer benzeri unutkanlıkla uğraşmak zorunda kalıyor”.
“Üç farklı inme çeşiti unutkanlığa neden olabilir”
İnmenin üç farklı çeşidinin unutkanlığa yol açabileceğini açıklayan Uzm. Dr. Elif Sarıönder Gencer, ilerleyici unutkanlığı olan hastaların inme açısından da değerlendirilmesi gerektiğini dile getirdi. Gencer, “Üç inme unutkanlığa neden olabilir; birincisi kol ve bacak güçsüzlüğü gibi belirti vermeksizin beynin küçük damarlarında tıkanıklıkla giden inme tipi, küçük damar hastalığı dediğimiz hastalık. Bu hastalık, kontrolsüz tansiyon, şeker ve kolestrolü olanlarda, kilo problemi olanlarda, düzensiz yaşayanlarda ve sigara içenlerde olabiliyor. İnme belirtisi vermeksizin, kol bacak güçsüzlüğü, konuşma zorluğu, dengesizlik gibi belirtiler olmaksızın, basamaklı ilerleyici damar unutkanlığı olanlar inme açısından değerlendirilmeli, eğer Vasküler bunama dediğimiz inmeleri varsa inme koruyucu tedavisi olmaları gerekiyor. Değilse bunama ilerleyici ve tedavi edilemez bir aşamaya gelebiliyor. Şah damar tıkanıklıkları, özellikle iki şah damarda aynı an da ileri derecede darlığı ve tıkanıklığı olan hastalarda; hızlı ilerleyen unutkanlıklar, Alzheimer benzeri unutkanlıklar olabiliyor. Alzheimer tedavisi ile düzelmiyor, burada mutla beynin beslenmesine kritik seviyeye çıkaracak doğru tedaviyi uygulamak lazım” dedi.
“Doktor kontrolleri ihmal edilmemeli”
İnmenin ciddi bir sakatlık nedeni olduğuna da dikkat çeken Uzm. Dr. Elif Sarıönder Gencer, bu hastaların doktor kontrolünün ihmal edilmemesi gerektiğini aktardı. Gencer, şu ifadelere yer verdi: “İnme, ciddi bir sakatlık nedeni, sakatlığın öne çıkan nedenlerinden biri olan unutkanlık nedeniyle bakım ihtiyacı artabiliyor. Bu hastalar unutkanlık ve belli bir derede bilişsel bozukluklar nedeniyle rehabilite de olamıyor. Koruyucu önlemler alınmalı ve doktor kontrolleri ihmal edilmemeli”.
“Demans benzeri unutkanlık şikayeti olan hastalarda sebep inme olabilir”
Vasküler demans hastalarında da inmenin göz ardı edilmemesi gerektiğine işaret eden Uzm. Dr. Gencer, konuşmasını şu şekilde tamamladı: “Kardiyovasküler risk faktörlerine sahip olan kişilerde unutkanlık nedeni Alzheimer değil, inme hastalığı olabilir. Bu hastaların erken tanı alması önleyici tedavi açısından oldukça önemlidir. Unutkanlığı olan, ilerleyici bilişsel bozukluğu olan hastalarda inme hastalığı mutlaka akla getirilmelidir” dedi.